تاریخچه کارت‌های بانکی
کارت بانکی نوعی کارت است که در اصطلاح به آن کارت عابر بانک می‌گویند. این کارت‌ها توسط بانک یا مؤسسات مالی و اعتباری صادر می‌شود و به نوعی یک کیف پول به شمار می‌روند. از مهمترین موارد استفاده کارت‌های بانکی انجام عملیاتی نظیر دریافت وجه نقد، انتقال وجه، استعلام موجودی، دریافت اطلاعات حساب و پرداخت وجه است.
یکی از دلایل پیدایش و تولید کارت عابر بانک این بود که بخش بزرگی از تراکنش‌های بانک‌ها و هزینه‌های عملیاتی آنها مربوط به برداشت و واریز وجه اشخاص بود و این باعث می‌شد بخش قابل توجهی از زمان کارکنان بانک، صرف رسیدگی به این امور مشتریان گردد. به همین علت بانک‌ها در صدد این برآمدند که اقدامی در جهت رفع این چالش نمایند. برای این منظور در پی راهی بودند که این عملیات را به گونه ای مکانیزاسیون نمایند تا با دخالت کمتر منابع انسانی صورت گیرد. در نهایت در دهه 1950 در انگلستان و آمریکا سه دستگاه ساختند که دوتا از آنها قابلیت پرداخت وجه و دیگری قابلیت دریافت وجه را داشتند و می توان از آنها بعنوان اجداد عابرباک یاد کرد.
انواع کارت عابر بانک
- کارت‌های تماسی
کارت هایی که با قرار گرفتن در محلی خاص (پایانه رابط) فعال می شوند. معمولا از این کارت ها در مواردی که امنیت کارت و اطلاعات درونی آن، از اهمیت خاصی برخوردار است، استفاده می شود. این کارت ها قادرند اطلاعات گوناگونی را از راه تراشه (chip)، مدار مجتمع (IC) مجهز به واحد پردازشگر مرکزی (CPU)، حافظه و نوار مغناطیسی در برگیرند.
- کارت های بدون تماس (Contact less Card):
کارت های چند لایه ای که در میانه آنها، آنتنی قرار گرفته است تا تبادل اطلاعات مندرج بر روی آنها، بدون تماس، پایانه رابط، به واسطه تولید نیروی الکتریکی حاصل از القای امواج مغناطیسی و انتقال به چیپ های جاسازی شده، در آن صورت پذیرد. این کارت ها در مواردی به کار می رود که تأیید اطلاعات دارنده کارت، اهمیت چندانی ندارد و اطلاعات صرفاً در داخل کارت، تغییر می یابد. در سیستم های حمل و نقل و کنترل شناسایی تردد – که سرعت عمل کنترل کننده مهم است. این کارت بدون (CPU) با قرار گرفتن در معرض امواج رادیوفرکانسی فعال می شود. اطلاعات این نوع کارت ها با توجه به کاربری، شامل مشخصات فردی، کد شناسایی، میزان موجودی و … است.
- کارت های ترکیبی (Hybrid Card):
در کارت های هیبرید (دو منظوره)، به دلیل استفاده از تجهیزات آنتن و مدار مجتمع می توان از آن به صورت تماسی و یا بدون تماس استفاده کرد. اگرچه دو تراشه مدار مجتمع و آنتن به صورت همزمان در این کارت وجود دارد، اما حافظه هر یک از آنها به شکل مستقل عمل می کنند.
کارت بانکی چگونه تولید می‌شوند؟
بیش از چند دهه است که کارت‌های بانکی با کاهش نیاز به حمل پول نقد، موجب تسریع فرآیندهای بانکی شده‌اند. امروزه اما با گسترش استفاده از اپلیکیشن‌های پرداخت نظیر همراه کارت، برای بهره‌مندی از خدمات کارت بانکی بعضاً حتی نیازی به همراه داشتن آن نداریم. بنابراین در ادامه نگاهی خواهیم داشت به روند تولید کارت بانکی و خدماتی که بر پایه تکنولوژی‌های نو توسط آنها ارائه می‌شود.
به طور کلی دو نوع طراحی در مورد کارت وجود دارد، طراحی عادی و طراحی امنیتی که توسط نرم‌افزارهای امنیتی ویژه صورت می‌گیرد. هر یک از این موارد در جایگاه خود کاربرد دارند. در تولید کارت‌های شناسایی ما به طور خاص فقط طراحی امنیتی انجام می‌دهیم. یکی از روش‌های مهم برای اعمال مشخصه امنیتی روی کارت‌های شناسایی، طراحی است. در موارد خاصی، طراحی امنیتی روی کارت‌های بانکی نیز صورت می‌گیرد. ولی در اغلب موارد طراحی عادی برای کارت‌های اعتباری بانکی مورد استفاده است و شاخصه امنیتی این کارت‌ها از طریق رمزگذاری و جلوگیری از دسترسی ساده به اطلاعات چیپ یا نوار مغناطیسی تامین می‌شود. در واقع باید یادآوری کرد در مورد کارت‌های چیپ‌دار، از آنجایی که جعل در بخش چیپ اتفاق می‌افتد، اضافه کردن فاکتورهای امنیتی به ظاهر کارت در همه موارد ضروری نیست. زیرا دستگاه Reader برای خوانش کارت، یک کارت سفید را نیز که دارای چیپ باشد از کارتی با شاخصه‌های طراحی امنیتی تشخیص نمی‌دهد. ولی برای برخی کارت‌های اعتباری مبلغ‌دار که توسط خود شخص و یا بانک شارژ می‌شوند، نیاز است از نظر ظاهری نیز اعتباری برای آنها قائل شد. در واقع، این نوع خوانش اطلاعات و استفاده کارت است که فاکتورهای امنیتی لازم را تعیین می‌کند.» به تازگی نیز پیشنهاداتی مبنی بر اضافه کردن دیگر فاکتورهای امنیتی به ظاهر کارت‌های بانکی (مثل هولوگرام)، به بانک‌های سفارش‌دهنده ارایه شده است.
کارت‌های بانکی امروزی از پلاستیک پلی وینیل کلراید استات (به اختصار PVC) تولید می‌شوند و مسیری نسبتاً طولانی را نیز طی می‌کنند تا آماده استفاده شوند. اما شاید بپرسید چگونه؟
در اولین مرحله از تولید، طرح و رنگ کارت‌ها با استفاده از چاپ‌گر روی ورق‌های بزرگ PVC چاپ می‌شود. پس از آن نوبت اضافه کردن نوار مغناطیسی، از نوع HICO و با قطر نیم اینچ، با استفاده از پِرِس داغ است. در سومین مرحله کارت‌ها وارد دستگاه لمینیتور می‌شوند و به مدت ۳ دقیقه در دمای ۱۳۰ درجه سانتی‌گراد و فشار ۱۶۶ پاسکال بر اینچ مربع قرار می‌گیرند تا لایه لمینت به جهت افزایش استحام و مقاومت به آنها اضافه شود. نهایتاً ورقه‌های PVC با برش طولی و عرضی به کارت‌هایی با اندازه استاندارد ۸۶ در ۵۴ میلی‌متر تقسیم شده تا آماده ارسال به شعب بانک شوند.
کارت اعتباری یا همان Credit card کارتی برای پرداخت است. با استفاده از کارت عابر بانک اشخاص حقیقی یا حقوقی می توانند تا حد مشخصی که به آن سقف اعتبار گفته می شود از محل اعتباری که توسط بانک به مشتری داده شده است از مراکز فروش کالا يا خدمات بدون پرداخت پول نقد و با استفاده از این کارت ها خرید کنند و بهای آن را بپردازند.
در حال حاضر بیش از ۳۴۰ میلیون کارت در شبکه بانکی کشور صادر شده است. کارت عابر بانک عمدتاً برای خرید یا کارت به کارت استفاده می‌شود. تولید این کارت‌ها هزینه قابل توجهی را به همراه دارد و طی سال‌های اخیر نیز افزایش قیمت ارز و مشکلات موجود برای واردات مواد مورد نیاز، سبب شده تا هزینه بانک‌ها در این زمینه افزایش چشم‌گیری داشته باشد. از همین رو در نیمه دوم سال گذشته زمزمه‌های اولیه برای استفاده از کارت ملی هوشمند به جای کارت بانکی مطرح شد و تعدادی از بانک‌های شناخته شده نیز در این زمینه اعلام آمادگی کردند.
از سوی دیگر این روزها پیشرفت تکنولوژی زیرساخت‌های جدیدی را برای بهره‌مندی از خدمات کارت‌ها، بدون در دست داشتن آنها فراهم کرده است. زیرا با توجه به این‌که هر شهروند ممکن است در چندین بانک حساب داشته باشد، همراه داشتن همزمان کارت‌ها نیز خود یک چالش بزرگ است. از جمله این تکنولوژی‌ها می‌توان به جایگزین کردن کدهای QR با دستگاه‌های کارت‌خوان اشاره کرد، که در صورت مجهز شدن فروشگاه‌ها و مراکز خرید به نوع یکسانی از این کدها، امکان انجام خرید بدون داشتن کارت به راحتی از طریق تلفن‌های هوشمند امکان‌پذیر خواهد شد.
علاوه بر این با جدی شدن ماهیت کیف پول دیجیتال، برخی از کشورهای پیشرفته در حال امکان‌سنجی پرداخت از این کیف‌پول‌ها با استفاده از تکنولوژی NFC هستند. این تکنولوژی اجازه می‌دهد که مشتری بتواند از تلفن هوشمند خود، به جای کارت اعتباری استفاده کند و هزینه خرید خود را از موجودی کیف پول دیجیتالش پرداخت کند.
دیدگاهتان را بنویسید